درمان یبوست ناشی از قرص آهن؛ معرفی قرص آهن بدون یبوست

چرا قرص آهن باعث یبوست می‌شود؟ 

به گفته وب سایت معتبر medicalnewstoday، نزدیک به 60 درصد از مصرف‌کنندگان مکمل‌های آهن دچار عوارض جانبی گوارشی مثل یبوست می‌شوند؛ چون بیشتر پزشکان مکمل‌های آهن حاوی فروس سولفات را تجویز می‌کنند که در مقایسه با دیگر فرم‌های آهن خوراکی، عوارض جانبی بیشتری دارد. 

همچنین برای بهره بردن از تمامی فواید قرص آهن، برخی پزشکان دوزهای بالای آن را تجویز می‌کنند که معمولاً بیشتر از مقدار قابل‌جذب در روده است.

آهن اضافی باقیمانده در روده، تعادل باکتری‌های آن را برهم می‌زند، التهاب ایجاد می‌کند و حرکات روده را کند می‌کند. همچنین باعث می‌شود که آب موردنیاز روده بزرگ، جذب روده کوچک شود و همه این عوامل، منجر به بروز یبوست یا بدتر شدن آن می‌شوند.

3 راهکار عملی برای درمان یبوست ناشی از قرص آهن

به دلیل تأثیر بالای قرص آهن در درمان کم‌خونی؛ بهتر است مصرف آن را قطع نکنید و دنبال راهکارهای درمان یبوست ناشی از قرص آهن باشید. در این بخش، مؤثرترین، کاربردی‌ترین و سریع‌ترین راهکارهای رفع یبوست ناشی از مصرف مکمل آهن را توضیح می‌دهیم که توسط منابع علمی معتبر تائید شده‌اند:

نوشیدن آب و فیبر فراوان

آب و فیبر دشمن درجه‌یک یبوست محسوب می‌شوند و به دفع بهتر کمک می‌کنند. منابع غذایی سرشار از فیبر شامل سبزیجات، غلات کامل (برنج قهوه‌ای، جو دوسر و …)، حبوبات، میوه‌ها، آجیل، آلو و انجیر خشک می‌شوند. 

همچنین اگر همراه قرص آهن مکمل‌هایی مثل قرص فولیکوژن را برای درمان ریزش مو مصرف می‌کنید، بد نیست بدانید که باید با این مکمل‌ها هم آب زیاد بنوشید؛ چون ممکن است جذب آن‌ها ناقص باشد و منجر به یبوست شوند.

تغییر زمان مصرف

تعیین بهترین زمان مصرف قرص آهن به شرایط جسمی (بارداری، دوره قاعدگی و …)، هدف از مصرف و سن بستگی دارد. یکی از راهکارهای مؤثر در درمان یبوست ناشی از قرص آهن، مصرف آن به همراه غذا است. این کار ممکن است جذب آهن را کمی کاهش بدهد؛ اما در کاهش عوارض جانبی آن مثل یبوست تأثیر دارد. 

اگر می‌خواهید میزان جذب قرص آهن را افزایش دهید، باید حواستان به مصرف هم‌زمان سایر مکمل‌ها با آن باشد. مثلاً مصرف هم‌زمان یا با فاصله کم قرص زینک پلاس، جذب آهن در روده را کاهش می‌دهد. همچنین مصرف هم‌زمان مکمل زینک و آهن ممکن است یبوست را بدتر کند.

داشتن فعالیت بدنی مناسب

افزایش فعالیت بدنی منجر به بهبود سوخت‌وساز در بدن و دفع بهتر می‌شود و برای سلامت عمومی بدن هم مفید است. پیاده‌روی آرام به مدت 20 تا 30 دقیقه در روز، یوگا، دوچرخه‌سواری آرام، شنای سبک و تمرین‌های تعادلی از نمونه فعالیت‌های بدنی مؤثر در بهبود حرکات روده محسوب می‌شوند.

البته به موازات داشتن فعالیت بدنی، باید حواستان به مصرف آب کافی و فیبر هم باشد. 

معرفی نسل جدید قرص آهن بدون یبوست

در کنار رعایت موارد بالا، برای درمان یبوست ناشی از قرص آهن می‌توانید از پزشکتان بخواهید که قرص یا شربت آهن بدون یبوست برایتان تجویز کند. این مکمل‌ها با تکنولوژی داروسازی مدرن ساخته شده‌اند و حاوی فرم‌های جدیدی از آهن هستند که یبوست ایجاد نمی‌کنند یا میزان آن را به حداقل می‌رسانند. 

در ادامه، این فرم‌های جدید را معرفی می‌کنیم. برخی از مکمل‌های موجود در بازار و داروخانه ادیب دارو حاوی آن‌ها هستند:

آهن بیس گلیسینات (Iron Bisglycinate)

در این فرم، یک مولکول آهن مینرال به یک یا 2 مولکول اسیدآمینه (گلیسین) متصل شده و بر اساس مطالعات علمی، این ترکیب راحت‌تر در بدن جذب می‌شود. گلیسین آهن را در برابر اسید معده مقاوم می‌کند و باعث می‌شود مقدار بیشتری از آن وارد روده شود. همچنین از ناراحتی معده به دلیل دشوار بودن تجزیه آهن در آن، جلوگیری می‌کند. از طرف دیگر، این اسیدآمینه جذب آهن در روده را بالا می‌برد و تحمل روده در برابر آهن را افزایش می‌دهد.   

آهن پلی مالتوز (Polymaltose Iron)

آهن پلی مالتوز یا کمپلکس آهن هیدروکسید پلی مالتوز، فرم مدرنی از آهن است که از آهن هیدروکسید (آهن سه‌ظرفیتی) و یک ماده حامل با عنوان پلی مالتوز تشکیل شده و در فرمولاسیون برخی از انواع قرص و شربت آهن بدون یبوست از آن استفاده می‌شود. این ترکیب خاص باعث می‌شود که آهن المنتال به‌تدریج در روده آزاد شود و میزان آهن آزاد در روده و عوارض آن مثل یبوست کاهش پیدا کند. 

آهن آهسته رهش (Slow Release)

یکی از روش‌های مدرنی که به جلوگیری و درمان یبوست ناشی از قرص آهن کمک می‌کند، ساخت مکمل‌های آهن با فرمولاسیون آهسته رهش است. این فرمولاسیون باعث می‌شود که آهن موجود در مکمل به‌تدریج در روده آزاد شود و جلوی انتشار غیرفعال آهن را می‌گیرد. انتشار غیرفعال، میزان آهن آزاد در روده را افزایش می‌دهد که تحریک و التهاب روده و یبوست، از عوارض اصلی آن است.  

یکی از بهترین مکمل‌های حاوی آهن آهسته رهش، قرص ففول است. به دلیل داشتن فرمولاسیون مدرن، فروس سولفات موجود در آن به‌تدریج در روده جذب می‌شود.